Vieiros

Vieiros de meu Perfil


Eleccións Galiza 2009

RSS de Eleccións Galiza 2009
Aínda non chegou o momento de falar da eutanasia

O dereito de morrer en paz

No Estado Español existe o documento de instrucións previas dende 2002. En Galiza entrou en vigor un rexistro este ano, mais, nos seus programas electorais, os partidos deixaron esta cuestión un bocado de lado.

A. Rodríguez - 12:45 19/02/2009
O tetrapléxico sonense Ramón Sanpedro, quen loitou para poder morrer e lle axudasen libremente

O tetrapléxico sonense Ramón Sanpedro, quen loitou para poder morrer e lle axudasen libremente

A raíz da situación que viviu a familia da muller italiana Eluana Englaro nos últimos meses da súa vida, o debate sobre o testamento vital volveu a diversos foros. Este caso foi significativo, non por ter a ver coa eutanasia activa, porque nin sequera este debate se chegou a dar -ou só se deu dun xeito solapado, sobre todo en Italia-, senón porque se puxo en causa a suspensión dun medio desproporcionado de tratamento, o que se deu en chamar nalgúns medios, a eutanasia pasiva.

A existencia dun testamento vital -documento con instrucións sobre os tratamentos que a persoa acepta ou recusa recibir cando estea no fin da vida e incapacitada para expresar a súa vontade- tería axudado a resolver, en grande medida, este problema.

En Portugal o último que decide é o médico
A polémica chegou tamén a Portugal, onde o testamento vital aínda non está regulado. Así o sinalou esta semana o presidente da Associação Portuguesa de Bioética (APB), Rui Nunes, para quen este non é o momento certo para lanzar o debate sobre a eutanasia.

Para Nunes, a prioridade é avanzar na posibilidade de que a persoa doente deixe expresa a vontade de non ser sometida a tratamentos fútiles ou desproporcionados que lle prolonguen artificialmente a vida. No Estado Español é posíbel elaborar o documento de instrucións previas dende 2002, mais en Portugal aínda non existe a opción de deixar as instrucións escritas nun documento que poida servir de orientación, caso de que a persoa estea incapacitada; aínda que o paciente fale cos seus familiares dos seus desexos, a última palabra é do médico. Hai máis de dous anos que a APB presentou unha proposta de proxecto de lei para a creación deste documento, pero terminou por ficar nunha gabeta agardando por "unha oportunidade política e social", segundo sinalou o seu presidente. Porén, segundo Nunes agora chegou esa oportunidade, e a APB vai retomar a proposta e reclamar a súa concreción o vindeiro verán, cando a lexislatura actual estea terminando. O que si existe en Portugal é a emisión da "orde de non reanimar", que se aplica cando a reanimación dun enfermo terminal se considera desproporcionada, porén, ao non haber consenso entre os distintos servizos médicos, as prácticas nas que se acode a esta lei son moi dispares.

Cal a situación en Galiza?
En Galiza este primeiro paso xa se deu -hai só uns días que comezou a funcionar o Rexistro Galego de Instrucións Previas-, mais nin no noso país nin no Estado Español se chegou a desenvolver, abertamente, o debate político sobre a eutanasia. De feito, o presidente do goberno español, dicía aínda non hai moito no programa de TVE, Tengo una pregunta para usted (Teño unha pregunta para vostede), que non ten pensado poñerse a lexislar sobre a eutanasia nestes catro anos.

A comezos de febreiro deste ano entraba en vigor o decreto 259/2007, de 13 de decembro, polo que se creaba, por primeira vez na historia do noso país, o Rexistro Galego de Instrucións Previas sobre coidados de tratamento e saúde. O rexistro recollerá os testamentos vitais das persoas que así o requiran, é dicir, o documento no que unha persoa maior de idade, manifesta libremente a súa vontade anticipada, para que se cumpra en situacións nas que non poida expresala persoalmente, en relación cos coidados da súa saúde ou, unha vez falecida, sobre o destino do seu corpo e órganos. Alén diso, o interesado deberá designar un representante, para que, chegado o caso, actúe como interlocutor seu co médico ou co equipo sanitario, para que se cumpran as súas instrucións previas.

A creación do rexistro vai encamiñada a garantir a eficacia dos testamentos vitais dos pacientes, mais para iso é preciso inscribirse, de xeito voluntario. No caso de non facelo, hai que saber que tamén existe a posibilidade de elaborar un testamento vital validamente constituído -ante notario, sen necesidade de ter testemuñas; ou ben ante tres testemuñas maiores de idade, das que dúas, como mínimo, non poderán ter relación de parentesco até o segundo grao nin estar vinculados por relación patrimonial co paciente-, que gozará do mesmo valor que o documento inscrito no novo rexistro, e que poderá substituír a este se se elabora posteriormente. Porén, as funcións do rexistro son substituír ou revogar os documentos inscritos polos novos que poidan aparecer, facilitarlle os documentos aos profesionais sanitarios e a outras persoas autorizadas ou expedir certificacións e copias.

É un decreto que chega cun pouco de atraso, xa que se trata da regulamentación dun aspecto ben importante, que algúns dos partidos políticos que concorren a estas eleccións recollen nos seus programas electorais, na área de saúde.

Os dereitos e garantías dos doentes terminais nos programas electorais
Galiza aínda vai á cola no que se refire á lexislación sobre os dereitos e garantías das persoas que se atopan ás portas da morte. De feito, noutras comunidades do Estado Español este tipo de lexislación está a debate ou xa comezou a súa tramitación, como en Andalucía, onde o goberno do PSOE aprobou, a finais do ano pasado, un proxecto de lei que garantirá "o dereito aos enfermos terminais de recibir coidados paliativos, a rexeitar e a interromper o seu tratamento, a estar acompañado pola súa familia en todo momento no proceso e á intimidade persoal cun cuarto individual durante a súa estancia no centro médico" entre outros aspectos.

Porén, en canto á lexislación estatal neste eido quedou paralizada por obra do PSOE, que votou, na Comisión de Xustiza do Congreso, en contra da proposta de IU-ICV de crear unha subcomisión de estudo sobre o dereito "á dispoñer da propia vida", na que se referían ao estudo do dereito a unha morte digna. Esta proposta debía ser apoiada por dous ou máis grupos, e no seu día IU pactouna co PSOE, porén, finalmente o partido no goberno retractouse ao rexeitala a comezos deste mes.

As promesas para cubrir un baleiro legal
Non coa mesma denominación, mais o PSdeG recolle no seu programa para as vindeiras eleccións do 1 de marzo a promesa de "fomentar os programas de atención ao paciente terminal, orientados a garantir unha vida digna até o instante da morte". Non se especifica con que medios nin de que xeito se van promover estes programas, e fálase de "vida" e non de "morte digna", algo que é de destacar, aínda cando hai nada o actual conselleiro de Traballo, Ricardo Varela, sinaláballe aos medios de comunicación que a vontade dos socialistas de Galiza está ligada á postura proclamada por Zapatero. Unhas liñas por diante, o programa do PSdeG acrecenta que promoverán "a oferta asistencial hospitalaria e domiciliaria dos coidados paliativos en resposta ás necesidades físicas e emocionais destes pacientes e dos seus familiares".

Polo seu lado, o BNG fala da necesidade de "crecemento nalgunhas Unidades, como as de Coidados Paliativos", e, moi por riba e de xeito moi esquemático falan da xestión por procesos, que, segundo sinalan, estará "sempre centrada" na "atención ao/á paciente e actuando con respecto á vontade do/a doente".

Porén, no programa do PPdeG, ademais de ser o máis amplo nesta liña, hai un apartado específico relacionado co testamento vital. Após uns parágrafos dedicados a falar do que denominan "Plan de Coidados Paliativos", nos que falan da creación dunha rede de recursos para prestar unha atención integral aos pacientes con enfermidades en fase terminal, prometen a "creación da oficina de elaboración do testamento vital en todos os centros hospitalarios", alén de afondar na necesidade de darlle forza ao rexistro de instrucións previas para que sexa "homologábel e compatíbel cos rexistros doutras Comunidades Autónomas, co rexistro estatal e coas directrices da Unión Europea". Ademais, recollen unha "terceira vía" para formalizar o documento, que será ante a "Consellaría de Sanidade, de balde" e poderá facelo a persoa interesada. Unha última frase afonda na necesidade de facer máis complexo e elaborado este documento: "Incluirase, así mesmo, a posibilidade de que o cidadán estabeleza as especificacións de respecto a valores, calidade de vida e proxecto vital".

O resto de partidos non mencionan, especificamente, os coidados paliativos ou o documento de instrucións previas nos apartados de Saúde dos seus programas.


Ligazóns

0/5 (0 votos)


Sen comentarios

Novo comentario

É preciso que te rexistres para poder participar en Vieiros. Desde a páxina de entrada podes crear o teu Vieiros.

Se xa tes o teu nome en Vieiros, podes acceder dende aquí:



Mobilización de organizacións contrarias á eutanasia, ás portas da clínica italiana na que faleceu Eluana Englaro
Mobilización de organizacións contrarias á eutanasia, ás portas da clínica italiana na que faleceu Eluana Englaro
Este home recollía sinaturas para que lle axudasen a levar a cabo a eutanasia, baixo o cartel do filme de Amenábar / Flickr: elTato
Este home recollía sinaturas para que lle axudasen a levar a cabo a eutanasia, baixo o cartel do filme de Amenábar / Flickr: elTato
Documental baseado nunha entrevista a Ramón Sanpedro, do catalán Llorenç Soler / Flickr: mundokino
Documental baseado nunha entrevista a Ramón Sanpedro, do catalán Llorenç Soler / Flickr: mundokino