Vieiros

O movemento de liberación corso actual remóntase a finais da década de 1950. O pobo maniféstase en masa en contra da creación por parte de Francia dun centro de experimentación nuclear perto da capital histórica, Corti.

A cidadanía rebélase por completo a principios dos 60 ante o que considera unha nova invasión francesa: a chegada dos pieds-noirs (pés negros), colonos galos en Alxeria aos que o Goberno da República financiou a súa "recolocación" na illa logo da independencia alxerina en 1962. Moitos destes fixéronse con adegas e fixeron grandes fortunas froito da produción vinícola.

Historicamente, Córsega estivo baixo o dominio de varias potencias mediterráneas, principalmente dos xenoveses co Renacemento. A rebelión contra o pésimo Goberno de Xénova en 1729 levou a un período turbulento, durante o que se orixinou o concepto de vendetta, que culminou co estabelecemento da República corsa polo líder nacionalista Pasquale Paoli.

Córsega foi anexionada por Francia en 1769, o mesmo ano en que naceu na illa un corso ilustre, para uns, e un traidor á patria, para outros: Napoleón Bonaparte. O que cos anos se convertería en emperador de Francia e o heroe nacional corso coñécense en xullo de 1790.

O primeiro, xacobino, e o segundo, máis próximo ás teses dos xirondinos, rachan relacións en 1793. Bonaparte ten que fuxir de Córsega, e logo dunha breve estancia no continente, desembarca en Aiacciu coa armada republicana francesa co fin de acabar coa revolta dos partisanos de Paoli.

Lingua
O francés impúxose como única lingua oficial en todos os ámbitos da Administración. O corsu sobreviviu como lingua oral e prohibiuse o italiano. Porén, non foi até principios do S.XX, cando se fixo obrigatorio o francés nas escolas, que a lingua propia do país comezou a declinar.

Aínda que o seu uso pouco a pouco se normaliza na educación, na actualidade cada vez menos mozos e mozas teñen o corso como primeira lingua (ou o ligur, en Bonifaziu). Ademais, a tendencia é a usar o francés en ámbitos formais e o idioma propio, na casa e noutras relacións sociais.

O corso está estreitamente emparentado co toscano. Fálase en todo o territorio e mais na illa da Madalena, ao noroeste de Sardeña. Os habitantes de Córsega que non usan o corso son franceses chegados do continente ou pieds-noirs. Os oriúndos do país fálano ou sábeno falar, e o seu uso converteuse nun símbolo de identidade fronte ao colonialismo francés. Continuar lendo: Tralo ronsel de Pasquale Paoli