Vieiros

Recentemente soubemos que os países doadores, é dicir, aqueles o suficientemente ricos como para apoiar o desenvolvemento doutros, diminuíron en 2007 -e por segundo ano consecutivo- a axuda que dan aos países máis pobres. En concreto, un 8,4% con respecto ao que deron o ano anterior. Este dato, que por si só parece non dicir gran cousa e que non parece ter conexión co noso día a día, é, con todo, fundamental para millóns de persoas que viven nos países máis pobres.

Outro dato. Entre 1999 e 2005, o número de nenos e nenas non escolarizados reduciuse nuns 24 millóns no mundo. Con todo, a partir de 2005, este avance parece terse estancado. Entre os dous datos existe unha relación moi íntima, e non é por casualidade que o progreso en materia de educación retárdese coincidindo coa diminución da axuda dos países máis ricos.

A educación é un dereito de todas as persoas recoñecido na Declaración de Universal dos Dereitos Humanos e imprescindible para loitar contra a pobreza e para a consecución dun desenvolvemento sostible dos pobos. Contribúe a aumentar a esperanza de vida, mellorar a saúde da poboación, favorece o crecemento económico e a distribución da riqueza e permite a participación cidadá na vida pública.

Con todo, hoxe no mundo hai máis de 70 millóns de nenos e nenas que non están escolarizados e máis de 700 millóns de adultos que son analfabetos, un 64% dos cales son mulleres.

Reverter esta situación é posible e a iso comprometeuse a comunidade internacional asinando os Obxectivos de Dakar e os Obxectivos de Desenvolvemento do Milenio no ano 2000. Hoxe, pasado xa o ecuador do prazo marcado (os obxectivos teñen data de cumprimento en 2015), vemos que existiron avances nalgúns países, pero tamén estancamentos e retrocesos.

Por iso, millóns de persoas en todo o mundo pedirán entre o 21 e o 27 de abril aos líderes políticos que redobren os esforzos e cumpran os compromisos adquiridos para garantir o dereito de todas as persoas a unha educación universal e de calidade. En España, serán máis de 700 centros educativos de todas as Comunidades Autónomas, Ceuta e Melilla, os que se somen a esta iniciativa, que, baixo o lema “Superemos a exclusión ¡Calidade na educación! e formarán puzzles xigantes coa lenda “¡Pon a túa peza!, todas contan?”.

España ten un papel importante que cumprir para garantir o dereito á educación nos países en desenvolvemento. Debería asegurar que o 8% do diñeiro que dedica á axuda ao desenvolvemento está destinado á educación básica. Tamén debería continuar impulsando os trocos de débeda por educación e outros servizos sociais básicos e asegurar que o diñeiro liberado non se vincule á compra de bens e servizos españois.

Non se trata só de asegurar que os nenos, nenas e persoas adultas dos países máis pobres teñan garantido o acceso á educación, senón que esta sexa de calidade. Na actualidade, os medios de que dispoñen moitos países en desenvolvemento son moi escasos. Faltan docentes preparados (calcúlase que en África Subsahariana farán falta máis de millón e medio ata o 2015 e máis de 18 millóns en todo o mundo só en Primaria) e a proporción de alumnos e alumnas por docente non deixa de aumentar en zonas de África e Asia.

É hora de actuar. Os compromisos son claros, o que falta demostrar a nivel mundial é se existe a vontade política de levalos á práctica.


A Campaña Mundial pola Educación (Global Campaing for Education) é unha coalición internacional formada por ONGs, sindicatos da contorna educativa, centros escolares e movementos sociais de moi diverso signo. Todos nós coincidimos en reclamar o cumprimento íntegro dos compromisos do "Cume de Dakar" do ano 2000, onde a comunidade internacional comprometeuse a garantir o acceso a unha educación de calidade para todos e todas antes do ano 2015.

Anualmente, a Campaña leva a cabo en todo o mundo a denominada Semana de Acción Mundial pola Educación (SAME). En 2008, as organizacións que participan na SAME en España son: Aloban, Axuda en Acción, STEs Intersindical, Educación sen Fronteiras, Entreculturas, Federación de Ensino CCOO, FETE-UXT, FERE-Ceca, Fundación Cultura de Paz, InteRed, Intermón Oxfam e Save the Children